Qua mấy năm do dịch bệnh Covid-19, cả nước gặp nhiều khó khăn, Khu Di tích lịch sử Đền Hùng cũng nằm trong tình trạng vắng khách. Nhưng từ đầu xuân năm 2023 đến nay, lượng du khách về Đền Hùng thăm viếng tổ tiên ngày càng đông, báo hiệu mùa lễ hội năm nay sẽ đông vui hơn nhiều những năm trước.

Năm nay, Giỗ Tổ Hùng Vương vào năm lẻ, Uỷ ban nhân dân tỉnh Phú Thọ đứng ra tổ chức. Điểm mới của năm nay là lễ Giỗ Tổ Hùng Vương gắn với Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ, nhằm tạo cho không gian văn hóa phục vụ lễ hội và du lịch được mở rộng hơn. Phần Hội (Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ) có các hoạt động về văn hóa, hội thao, hội chợ và các giải bơi chải, bóng đá, bóng chuyền phục vụ du khách ở mọi miền đất nước về dự ngày Giỗ Tổ.

Thực hiện Kế hoạch của UBND tỉnh về Giỗ Tổ Hùng Vương và Tuần lễ Văn hóa - Du lịch Đất Tổ 2023, Khu di tích lịch sử Đền Hùng đã tập trung chỉnh trang các di tích, làm vệ sinh môi trường, chăm sóc vườn hoa, cây cảnh tạo không gian sạch đẹp, xây dựng thêm những công trình phụ trợ phục vụ cho lễ hội. Các hàng quán được sắp xếp lại, hàng hóa được bày bán ngăn nắp và thực hiện nghiêm các quy định của Nhà nước. Trung tâm dịch vụ du lịch Đền Hùng và các hộ kinh doanh chuẩn bị nhiều mặt hàng lưu niệm phong phú và hấp dẫn đối với du khách trong mùa lễ hội. Dự đoán năm nay sẽ có hàng triệu đồng bào cả nước và kiều bào ta ở nước ngoài sẽ về Đền Hùng thắp hương bái Tổ - tri ân công đức tổ tiên.

Đền Hùng ngày nay không chỉ là nơi thờ Tổ - là di tích thờ tự các Vua Hùng, mà còn là khu du lịch quốc gia. Vì vậy, những vấn đề đặt ra đối với Đền Hùng cả hiện tại và tương lai sẽ còn nhiều việc phải làm.

Về các giá trị văn hóa vật thể để thờ tự các bậc tiền nhân có công dựng nước tại Đền Hùng về cơ bản đã được tu bổ, tôn tạo tương đối hoàn thiện, xứng tầm là nơi thờ tự tổ tiên của dân tộc. Cảnh quan, môi trường cũng từng bước được đầu tư xây dựng và bảo vệ để có không gian xanh, sạch, đẹp hấp dẫn du khách phương xa về nơi Đất Tổ. Tuy vậy, vẫn còn một số dự án trong quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đang cần được triển khai như Tháp tưởng niệm các Vua Hùng và đặc trưng các vùng miền đất nước, Làng văn hóa thời đại Hùng Vương, các Khu dịch vụ du lịch và đầu tư mở rộng rừng quốc gia Đền Hùng... Đó là những công trình tạo thêm cảnh quan thu hút khách du lịch về với Đền Hùng và lưu giữ chân du khách có nơi vui chơi giải trí sau khi thắp hương tưởng niệm tổ tiên.

Về việc thực hiện dự án xây dựng tháp tưởng niệm các Vua Hùng hay còn gọi là Tháp Hùng Vương. Đây là lời dặn dò của cố Tổng Bí thư Lê Duẩn khi người về thăm Đền Hùng: Cần xây dựng tại vùng đất cội nguồn Tháp Hùng Vương, để từ Đền Hùng nhìn ra cả nước và cả nước hướng về Đền Hùng. Thực hiện lời căn dặn của cố Tổng Bí thư Lê Duẩn, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã chỉ đạo lập dự án xây dựng Tháp Hùng Vương và đặc trưng các vùng miền đất nước. Diện tích thực hiện dự án là 30 ha ở phía Nam Đền Hùng, nằm trong phạm vi quy hoạch của khu di tích. Những năm trước đây, tỉnh ta đã tổ chức 2 cuộc thi ý tưởng thiết kế Tháp Hùng Vương ở tầm quốc gia. Qua 2 cuộc thi đã lựa chọn được một số phương án tốt có tính khả thi. Nếu dự án được thực hiện sẽ tạo nên một điểm tham quan hấp dẫn du khách khi về Đền Hùng.

Ngoài Tháp Hùng Vương, còn có Làng văn hóa thời đại Hùng Vương. Đây cũng là một hạng mục rất có ý nghĩa được xây dựng trong Khu Di tích lịch sử Đền Hùng, nhằm tái hiện các hoạt động văn hóa của thời đại Hùng Vương; đồng thời gắn với một số hạng mục công trình phục vụ thương mại - du lịch, tạo thêm những những điểm tham quan du lịch cho du khách. Bên cạnh đó còn có dự án cải tạo, nâng cấp rừng quốc gia Đền Hùng, tạo môi trường sinh thái, cảnh quan tô điểm cho khu di tích và thu hút khách du lịch vui chơi trải nghiệm trong khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp, hấp dẫn.

Chỉ cần tiếp tục triển khai thực hiện các dự án nằm trong quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, chúng ta thấy nhiều việc cần làm để mở rộng phạm vi cơ sở vật chất hiện có tại Khu di tích, tạo thêm nhiều điểm tiếp đón khách du lịch về với Đền Hùng, có thêm thời gian lưu lại lâu hơn, giúp cho hoạt động du lịch phát triển.

Để tạo được sự đồng bộ trong việc triển khai các dự án kể trên còn phải đầu tư thêm kết cấu hạ tầng cho khu vực phía Nam Đền Hùng, đồng thời vận động nhân dân di dời ra khỏi những khu vực có dự án trong Khu di tích. Làm được như vậy, sẽ tạo được sự đồng bộ trong đầu tư xây dựng đối với Khu di tích đặc biệt quốc gia và tạo được thêm những điểm du lịch hấp dẫn đối với du khách khi về với vùng đất cội nguồn dân tộc.

Ngoài việc đầu tư thêm cơ sở vật chất cho Đền Hùng, việc đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ quản lý và hướng dẫn viên du lịch về chuyên môn, nghiệp vụ và ngoại ngữ để đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ của Khu Di tích lịch sử Đền Hùng ngày càng phát triển trong hiện tại và tương lai cũng là việc làm cấp thiết. Bên cạnh đó, cần tuyên truyền giáo dục cho người dân địa phương ý thức văn hóa trong các hoạt động phục vụ lễ hội và đối với du khách khi về thăm viếng Đền Hùng như chủ nhà đón khách phương xa, cũng là vấn đề cần được các cấp, các ngành quan tâm nhiều hơn nữa.

Là người dân đất Tổ, chắc rằng ai cũng mong muốn Đền Hùng - nơi thờ Tổ tiên của dân tộc, sẽ tiếp tục được đầu tư phát triển ngày càng khang trang to đẹp hơn, xứng tầm là Di tích quốc gia đặc biệt - Khu du lịch quốc gia, để đón được đông đảo con cháu Lạc Hồng về vùng đất cội nguồn - tri ân công đức tổ tiên.

                                            N.T.K